Τα κρυμμένα μειονεκτήματα των αυτόνομων οχημάτων - και πώς να τα αποφύγουμε.
Σχεδόν κάθε μεγάλος κατασκευαστής αυτοκινήτων προβάλει τα πιθανά οφέλη των αυτόνομων οχημάτων. Συνήθως αναφέρονται στον σύγχρονο σχεδιασμό, την ενσωματωμένη τεχνολογία, την ασφάλεια και την αποδοτικότητα στα καύσιμα, αλλά ελάχιστη αναφορά γίνεται στις επιπτώσεις σε τομείς όπως η ενέργεια, το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Είναι αυτοί οι τομείς έτοιμοι για τις αλλαγές που θα φέρουν τα αυτόνομα οχήματα; Ή θα υπάρξουν απρόβλεπτες συνέπειες που θα προκαλέσουν την κατάρρευση είτε αυτών των τομέων είτε της αυτόνομης οδήγησης;
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει λύση που αξιοποιεί τις υπάρχουσες πλατφόρμες κινητικότητας με νέα αυτόνομη τεχνολογία.
Κατανάλωση ενέργειας
Η αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών για την Ενέργεια δημοσίευσε πρόσφατα έκθεση σχετικά με τις αβεβαιότητες και τις επιπτώσεις των αυτόνομων οχημάτων στην ενέργεια. Σημειώνει ότι τα οδικά οχήματα στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν σημαντικό όγκο ενέργειας, καθιστώντας τον πιθανό αντίκτυπο των αυτόνομων οχημάτων στον ενεργειακό τομέα σημαντικό παράγοντα. Η μελέτη των επιπτώσεων της κατανάλωσης ενέργειας από συνδεδεμένα και αυτοματοποιημένα οχήματα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, ενώ η μεμονωμένη απόδοση του οχήματος μπορεί να βελτιωθεί, αυτό δεν συνεπάγεται ότι θα έχουμε μείωση της κατανάλωσης καυσίμου σε όλο το σύστημα. (Δεν συμπεριλαμβάνεται η αύξηση του πληθυσμού των οχημάτων ή τα συνολικά χλμ που διανύουν τα οχήματα).
Οι υπάρχουσες μελέτες προβλέπουν ότι οι συνολικές ενεργειακές επιπτώσεις για όλες τις πιθανές αλλαγές που μπορεί να έρθουν με τα αυτόνομα οχήματα θα κυμαίνεται από μία μείωση κατά 90% έως και μία αύξηση της κατανάλωσης καυσίμων κατά 200% μέχρι το έτος 2050, ανάλογα με τις πολιτικές που θα εφαρμοστούν. Παρότι λοιπόν τα αυτόνομα οχήματα, πολύ πιθανόν, να μειώσουν τα ατυχήματα και να υπάρχει μία καλύτερη κυκλοφοριακή ροή, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αυξημένες ταχύτητες στους αυτοκινητοδρόμους, μεγαλύτερη προθυμία για μετακίνηση μεγάλων αποστάσεων και αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες παράδοσης.
2050 βασικές προβλέψεις κατανάλωσης ενέργειας για αυτόνομα οχήματα
Εικόνα: Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών για την Ενέργεια
Πηγή: Brown, Austin, Jeffrey Gonder και Brittany Repac, "Ανάλυση Πιθανών Ενεργειακών Επιπτώσεων Αυτοματοποιημένου Οχήματος", Αυτοματισμοί Οδικών Οχημάτων, Springer International Publishing (2014)
Τα περισσότερα οχήματα αναμένεται επίσης να είναι ηλεκτρικά από μπαταρίες ή υβριδικά, με αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από τον τομέα των μεταφορών. Το 2017, οι ανανεώσιμες πηγές αποτελούσαν μόνο το 11% της συνολικής παραγωγής ενέργειας. Δεδομένης της ενδεχόμενης αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από την συγκεκριμένη τεχνολογία, γεννιέται το ερώτημα από που θα προέρθει αυτή η ενέργεια; Εάν η απάντηση είναι ο άνθρακας ή το φυσικό αέριο, τότε τα ηλεκτρικά αυτόνομα οχήματα ενδέχεται να αυξήσουν τις εκπομπές θερμοκηπίου.
Αυτές είναι οι παγκόσμιες τάσεις. Η παγκόσμια ενεργειακή προοπτική 2018 προβλέπει ότι η ηλεκτροκίνηση θα αυξηθεί από το 19% στο 24% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας έως το 2040. Βλέπει πολλές άλλες χρήσεις για αυτήν την ενέργεια: τα συστήματα κινητήρων στην κινεζική βιομηχανία και μόνο θα αντιπροσωπεύουν το ένα πέμπτο της αύξησης, των οικιακών κλιματιστικών θα τετραπλασιαστεί, από 600 εκατομμύρια σήμερα σε 2,5 δισεκατομμύρια σε δύο δεκαετίες.
Περιβαλλοντικές και ανθρώπινες επιπτώσεις
Τα υλικά από σπάνια μεταλλεύματα έχουν μείζονος σημασία για την κατασκευή και την παραγωγή ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων, ηλεκτρονικών συσκευών (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απαιτούνται για αυτονομία), καταλυτικών μετατροπέων, ραφιναρίσματος πετρελαίου, οθονών επίπεδης οθόνης, γεννητριών ανεμογεννητριών και ιατρικών συσκευών. Οι περισσότερες χώρες στην Ευρωπαική ένωση αλλά ακόμη και η ΗΠΑ εξαρτώνται 100% από ξένες εισαγωγές για τα υλικά αυτά.
Τα στοιχεία σπάνιων γαιών συγκεντρώνονται σε μια σειρά οικονομικά βιώσιμων κοιτασμάτων που δεν συμμορφώνονται με τα πολιτικά σύνορα. Οι πιο επιθυμητές ζώνες βρίσκονται συχνά σε χώρες που δεν διαθέτουν τους οικονομικούς ή τεχνολογικούς πόρους για να επωφεληθούν από αυτές, συχνά λόγω κακοδιαχείρισης ή τοπικών ομάδων πολιτοφυλακής που ελέγχουν την εξόρυξη και την πώληση τους.
Η έρευνα του MIT επισυμαίνει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που επικρατούν σε αυτόν τον τομέα: "Η αξία του μεταλλικού coltan και η ευκολία με την οποία μπορεί να εξαχθεί το καθιστά υποκείμενο σε συστηματική εκμετάλλευση από τις ομάδες πολιτοφυλακής της Ρουάντα, της Ουγκάντα και του Μπουρούντι. Για να διατηρήσουν τον έλεγχο των επιχειρήσεων εξόρυξης, οι οργανισμοί αυτοί έχουν διεξάγει χρόνια συστηματικής βίας, βιασμών, δολοφονιών και άλλων βιαιοπραγιών για να κρατήσουν τους τοπικούς πληθυσμούς τρομαγμένους ».
Σε όλη τη διαδικασία λήψης στοιχείων σπανίων γαιών, υπάρχει πιθανότητα αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον . Εξόρυξη στοιχείων σπανίων γαιών μπορεί να οδηγήσει σε μόλυνση από ραδιονουκλίδια, καθώς η σκόνη και το μέταλλο απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Ακόμη και η διαδικασία εξευγενισμού και η διάθεση στο τέλος του κύκλου ζωής των στοιχείων σπάνιων γαιών αποτελούν απειλή για το περιβάλλον.
Ανοίγουμε το κουτί της Πανδώρας για θέματα περιβάλλοντος και συγκρούσεων προσπαθώντας να λύσουμε τα προβλήματα των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέσω της ανάπτυξης της αυτόνομης κινητικότητας;
Η λύση 3R
Ενώ το τελικό όραμα μπορεί να περιλαμβάνει ηλεκτρικά αυτόνομα οχήματα, υπάρχει ένα υπάρχον σύστημα μεταφοράς που το κάνει ήδη αποτελεσματικό: Είναι τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Όπως γίνεται και με τα αυτόνομα οχήματα, τα ΜΜΜ όπως για παράδειγμα το τρένο (ηλεκτρικός) παίρνει τους επιβάτες από το σημείο Α στο Β χωρίς να απαιτείται ενεργός συμμετοχή τους. Μία λοιπόν, αποτελεσματική λύση μπορεί να είναι ένα μείγμα αυτονομίας, όπου τα οχήματα θα σε μεταφέρουν μέχρι ένα σημείο και μάλιστα εάν είναι δυνατόν μαζί με κάποιους συνεπιβάτες που θα τυχαίνει να ξεκινάνε την ίδια ώρα προς την ίδια με εσένα κατεύθυνση και μετά με την χρήση ΜΜΜ θα πηγαίνεις στο τελικό προορισμό. Αυτό ακριβώς είναι γνωστό ως «3R».
Το ιδανικό σενάριό τους περιλαμβάνει την εκτεταμένη ηλεκτροκίνηση του οχήματος και την ελαφριά μετακίνηση με ΜΜΜ, την χρήση ήπιων μορφών μετακίνησης όπως είναι το ποδήλατο μεγιστοποιώντας τη χρήση των κοινών μετακινήσεων με τα αυτόνομα οχήματα. Ο UC Davis υποστηρίζει ότι η 3R θα επιδείξει βελτιωμένες επιπτώσεις στην ενέργεια και τις εκπομπές CO2 και θα μειώσει δραματικά τον αριθμό των οχημάτων στους δρόμους σε όλες τις μεγάλες πόλεις μέχρι το 2050.
Συνεπώς, το μέλλον της κινητικότητας μπορεί να μην περιορίζεται στα αυτόνομα οχήματα, αλλά μάλλον σε ένα συνδυασμό ρυθμίσεων που εκμεταλλεύονται τα συστήματα μεταφορών που βρίσκονται στη διάθεσή μας και τα οποία ενισχύονται μέσω υψηλότερου επιπέδου διασυνδεσιμότητας.
Ο Βαγγέλης Θέος ξεκίνησε να γράφει για θέματα που τον ενδιαφέρουν με την γέννηση των δύο παιδιών του. Θέλει να κάνει τον κόσμο ομορφότερο για όλους και νοιάζεται για το μέλλον. Έχει σπουδές στο Περιβάλλον και την Ενέργεια, Μεταπτυχιακό (MRes) στις μελέτες στο δομημένο περιβάλλον και την προσβασιμότητα καθώς και μεταπτυχιακό (MA) στην Ψυχολογία. Εργάζεται ανελλιπώς από όταν ήταν λύκειο σε ότι δουλειά έβρισκε. Είναι συνιδρυτής της ΚοινΣΕπ "Δράση και Ενέργεια". Του αρέσει ο αθλητισμός και έχει διακρίσεις σε διάφορα αθλήματα όπως η αναρρίχηση, τρέξιμο, πολεμικές τέχνες και ποδήλατο. Μαζί με φίλους συμμετέχει σε διάφορες πρωτοβουλίες σχετικά με το περιβάλλον, τα άτομα με αναπηρίες, την κυκλοφοριακή αγωγή και πολλά άλλα. Για περισσότερα μπορείτε να επισκεφτείτε το www.mrtheos.com